Bạn có thể mong chờ bức thông điệp dài 23 trang sẽ chứa đầy những biệt ngữ và vượt qua tầm hiểu biết của hầu hết mọi người.Với Warren Buffett, chủ tịch hội đồng quản trị của tập đoàn Berkshire Hathaway, một trong những nhà đầu tư thành công nhất mọi thời đại, bạn có thể mong chờ bức thông điệp dài 23 trang sẽ chứa đầy những biệt ngữ và vượt qua tầm hiểu biết của hầu hết mọi người.
Trên thực tế, bức thư thường niên của ông gửi các cổ đông nổi tiếng là rất thực tế, văn phong rất giản dị và hóm hỉnh. Đừng bao giờ để ý đến từng chi tiết mà ông nêu ra: chính cách ông gửi đến mọi người thông điệp của mình mới là bài học cho tất cả chúng ta.
Dựa trên bức thư gửi các cổ đông năm ngoái của ông tại tập đoàn Berkshire, dưới đây là một số đặc điểm góp phần tạo nên một thông điệp tài chính hiệu quả, hấp dẫn, và các ví dụ về cách ngài Buffett sử dụng chúng để tạo ra hiệu quả to lớn.
1. Sử dụng các con số để củng cố thêm cho các quan điểm mà bạn định viết ra – chúng không phải là điểm chính.
Ngài Buffett không chỉ báo cáo về những món lợi nhuận bảo hiểm rủi ro thu được từ ngành kinh doanh bảo hiểm và để các con số nói lên chính bản thân chúng; ông giải thích các thuật ngữ, những con số có nghĩa gì, và cách ông và Charlie Munger, đối tác kinh doanh của ông, xem xét chúng. Ví dụ như: “Số tiền 58.5 tỷ đô la dùng cho dự trữ thua lỗ – số tiền đó không thuộc về chúng ta nhưng mà chúng ta giữ và đầu tư vì lợi ích của chính chúng ta – mà lại không tốn đồng xu nào của chúng ta. Trên thực tế, chúng ta đã được trả 2,8 tỷ đô là để giữ nguyên mức dự trữ đó của chúng ta trong suốt năm 2008. Tôi và Charlie cảm thấy điều này rất thú vị.”
Ngài Buffett không chỉ báo cáo về những món lợi nhuận bảo hiểm rủi ro thu được từ ngành kinh doanh bảo hiểm và để các con số nói lên chính bản thân chúng; ông giải thích các thuật ngữ, những con số có nghĩa gì, và cách ông và Charlie Munger, đối tác kinh doanh của ông, xem xét chúng. Ví dụ như: “Số tiền 58.5 tỷ đô la dùng cho dự trữ thua lỗ – số tiền đó không thuộc về chúng ta nhưng mà chúng ta giữ và đầu tư vì lợi ích của chính chúng ta – mà lại không tốn đồng xu nào của chúng ta. Trên thực tế, chúng ta đã được trả 2,8 tỷ đô là để giữ nguyên mức dự trữ đó của chúng ta trong suốt năm 2008. Tôi và Charlie cảm thấy điều này rất thú vị.”
2. Sử dụng các phép loại suy và ẩn dụ.
Một ví dụ lớn là việc ngài Buffett mô tả tâm lý của chúng ta như thế nào sau cuộc suy thoái kinh tế vào năm 2008: “Cho đến cuối năm, các nhà đầu tư thuộc mọi lĩnh vực trở nên tàn bạo và lúng túng, phần lớn như thể họ là những con chim nhỏ đã bị lạc vào trò chơi cầu lông.”
Và ông tiếp tục đi vào mô tả phản ứng của chính phủ: “Hiểu theo thuật ngữ trong chơi bài poke, Bộ Tài chính và Cục dữ trự liên bang bỏ tất cả tiền họ có vào ván bài để đặt cược. Liều thuốc kinh tế mà trước đó được uống bằng cốc thì này được uống bằng cả thùng lớn.” Những phép ẩn dụ nhằm giải thích thêm nhiều cho ý tưởng của ông so với cách sử dụng hàng loạt các thuật ngữ kỹ thuật trước đó.
3. Hãy luôn trung thực và minh bạch.
Ngài Buffett đã trình bày một bản tóm tắt về những thành công trong năm 2008 với những tiết lộ sau: “Trong năm 2008 tôi đã làm những điều ngớ ngẩn trong đầu tư. Tôi đã mắc ít nhất một sai lầm lớn về tiền hoa hồng và một vài lỗi nhỏ hơn nhưng cũng gây tổn thất. Tôi sẽ nói rõ với các bạn hơn về những vấn đề này sau. Ngoài ra, tôi đã có một số sai lầm do chểnh mảng, thờ ơ khi xuất hiện những vấn đề mới mà đáng ra tôi phải xem xét lại cách suy nghĩ của mình và hành động nhanh chóng.”
Thay vì làm giảm đi uy tín của mình, kiểu thật thà hài hước dễ chịu này đã làm cho khán giả tin tưởng hơn vào những gì ông có thể sẽ nói: sau cùng, hiển nhiên ông không hề giấu giếm điều gì.
4. Sử dụng các sự kiện thực để đưa mọi thứ vào ngữ cảnh thực tế.
Sau khi giải thích về tình hình tồi tệ của kinh tế trong năm 2008, ngài Buffett đã đưa ra một bối cảnh dựa trên các sự kiện thực tế để xem xét các các thực tiễn đó. “Tuy nhiên, trong số các tin tức xấu đó, đừng bao giờ quên rằng quốc gia chúng ta đã phải đối mặt với những công việc còn khó khăn hơn nhiều trong quá khứ.
Chỉ riêng trong thế kỷ 20, chúng tôi đã đương đầu với hai cuộc chiến tranh lớn (một trong số đó ban đầu dường như chúng ta là kẻ bại trận); hàng chục hoặc tương đương những lần hoảng loạn và suy thoái; lạm phát kinh khủng đã lên tới mức 21,5% mức lãi suất sàn vào năm 1980; và cuộc Đại suy thoái của những năm 30, khi đó tỉ lệ thất nghiệp khoảng từ 15% đến 25% kéo dài trong nhiều năm. Nước Mỹ không thiếu những lần thử thách. Tuy nhiên, không hề thất bại, chúng ta đã vượt qua. So với dữ liệu của thời kỳ này với hàng chục thế kỷ khi đó con người chỉ đạt được những thành công nhỏ, nếu có, về cách chúng ta đã tồn tại. Mặc dù con đường đi qua không hề phẳng lặng, nhưng hệ thống kinh tế của chúng ta đã hoạt động khá tốt trong thời gian qua.”
Chúng tôi nghĩ rằng những đặc điểm này chỉ là phần mở đầu cho một danh mục dài đối với tất cả chúng ta những ai mong muốn làm cho những con số và các báo cáo tài chính trở nên dễ dàng tiếp cận.
Hãy thử sử dụng những nguyên tắc này lần tới nhé khi bạn chuẩn bị một bài trình bày về chủ đề tài chính. Xét cho cùng, nếu nhà đại tài Warren Buffett có thể làm cho các báo cáo tài chính trở nên đơn giản và thú vị, tại sao chúng ta lại không thể nhỉ?
Theo Tuần Việt Nam
