Bên cạnh tiền, thị trường chứng khoán trường học về tính cách con người, thử thách lòng kiên nhẫn, kiểm tra khả năng sàng lọc thông tin và kỹ năng phân tích mà không phải nhà đầu tư nào cũng nhận ra.
Sau đây là 2 bài học quý báu mà thị trường chứng khoán đã dạy nhà đầu tư:
1. Mỗi người đều có một quan điểm khác nhau. Không ai là hoàn hảo
Quan điểm của mỗi người trên thế giới này được hình thành từ những gì họ nghe, nhìn thấy trong cuộc sống và không ai là giống ai hoàn toàn.
Thế hệ Millennials* không có kinh nghiệm với lạm phát cao và chưa được trải qua giai đoạn lãi suất tăng chóng mặt. Nhưng những người đi trước, giờ đã là những ông bà già, thì đã quá sợ hãi cả hai điều đó sau khi đi qua những năm 1970. Có những người bước ra khỏi cuộc Đại khủng hoảng thừa thì trở nên căm ghét nợ. Nhưng thế hệ Millennials lại không nghĩ như vậy. Họ cho rằng đại học là tấm vé để có một cuộc sống tốt hơn cho dù có phải vay nợ để lấy tiền đi học.
Như vậy có thể thấy cả hai quan điểm đều đúng như nhau, chỉ là bối cảnh xuất phát điểm là khác nhau.
Hai nhà đầu tư có thể có ý kiến trái ngược không phải vì một người thông minh hơn người kia mà vì mỗi người có một cách nhìn thế giới đặc trưng.
“Bạn phải biết rằng suy nghĩ của bạn thực ra không phải là của bạn.” Nhà kinh tế học tại trường ĐH Yale – Robert Shiller – người dành được giải Nobel kinh tế chia sẻ. “Chúng được chọn lọc và chiết xuất từ người khác dựa trên hoàn cảnh của bạn.”
Bài học rút ra là cần phải khiêm tốn. Mỗi nhà đầu tư đều có một cái nhìn không toàn diện về thế giới. Cách duy nhất để tiến gần hơn với thực tế là cởi mở hơn với quan điểm của người khác.
2. Đừng phức tạp hoá vấn đề
Cuộc sống nằm trong bàn tay chúng ta, hãy làm những điều khác biệt, đầu tư với chi phí thấp và đa dạng hoá danh mục. Có một cái nhìn dài hạn và kiên nhẫn như cách mà lãi suất kép phù phép. Đầu tư thành công không phải là một giấc mơ ở thiên đường.
Nhưng đầu tư là một trong số ít những ngành nghề mà cái việc tin là sẽ thành công còn khó hơn cả thành công.
Nhà đầu tư thường nghĩ rằng thị trường chứng khoán là môn vật lý – nơi mà mọi thứ sẽ vận hành theo quy luật, chỉ cần đo đạc chính xác sẽ có thể dự đoán được những gì xảy ra tiếp theo.
Nếu nghĩ như vậy, thì chỉ có người thông minh dự đoán được chính xác mặt trời sẽ mọc khi nào trong 5 tháng mới có thể đoán chính xác chỉ số Dow Jones lên xuống như thế nào trong 5 tháng.
Do đó, nhà đầu tư thường làm phức tạp mọi thứ. Họ giao dịch, lừa bịp, bán cổ này, mua cổ khác với hy vọng sẽ thu được lợi nhuận cao hơn so với việc chỉ ngồi một chỗ và để thị trường tự diễn biến.
Nhưng mọi thứ đang bị làm quá: sau một hồi điều chỉnh hay chủ động giao dịch, cơ hội để có thành công trong dài hạn sẽ quay trở về bằng 0.
(*) Thế hệ Millennials là những người sinh ra trong giai đoạn từ đầu thập niên 1980 đến đầu thập niên 2000
Theo Trí thức trẻ/WSJ
