Để luôn dẫn trước đối thủ

Mọi công ty, dù nhỏ hay lớn, đều có thể áp dụng những chiến lược đơn giản để giành lợi thế cạnh tranh trong cuộc đua với các công ty cùng ngành nghề.

Cạnh tranh là điều hiển nhiên trong quá trình tồn tại của các doanh nghiệp. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn cảm thấy thoải mái khi các công ty khác cướp mất thị phần hay uy tín của công ty mình. Theo BusinessWeek, một số ngành công nghiệp có những quy định rất khắt khe dành cho công ty mới. Những quy định này liên quan tới những chi phí cố định, trình độ chuyên môn hoặc một khía cạnh nào đó. Vì vậy, không phải cứ muốn là chúng ta có thể mở siêu thị, xây nhà máy sản xuất xe hơi hay lập xưởng đóng tàu. Trong một số ngành công nghiệp – như kinh doanh nhà hàng, mở tiệm làm móng tay – các quy định về việc gia nhập thường có xu hướng đơn giản.

Các quy định gia nhập càng khắt khe thì các công ty càng có ít đối thủ cạnh tranh. Khả năng duy trì giá bán cao của họ cũng cao hơn. Thế nhưng khi các điều kiện gia nhập trở nên đơn giản hơn, các ông chủ không thể biết những loại đối thủ mới nào sẽ xuất hiện. Tất cả những gì họ biết là thị phần có thể mất bất cứ lúc nào.

BusinessWeek khẳng định chi phí cố định không phải là rào cản duy nhất có khả năng ngăn chặn những đối thủ mới cướp thị phần của công ty bạn. Mọi công ty cần phải biết “quy tắc 4 chữ R” trong việc bảo vệ thị phần. Chúng bao gồm Regulation (quy định), Reputation (uy tín), Regeneration (đổi mới) và Real estate (bất động sản).

Nếu coi thị trường tự do là dầu nhờn giúp nền kinh tế hoạt động trơn tru thì quy định giống như chất dính làm giảm tốc độ hoạt động của nền kinh tế. Tuy nhiên, một số quy định vẫn cần thiết. Chẳng ai phàn nàn khi chính phủ ban hành quy định rằng bác sĩ, luật sư và phi công phải chứng tỏ khả năng chuyên môn để lấy giấy phép hành nghề. Tương tự, luật sở hữu trí tuệ bảo vệ những người đầu tư vào các ý tưởng để chúng không bị đánh cắp trước khi sản sinh lợi nhuận. Giấy phép kinh doanh rượu ra đời để đảm bảo rằng các quán rượu hay hộp đêm không mọc lên lan tràn như nấm sau mưa.

Đôi khi các quy định được sử dụng như một vũ khí cạnh tranh. Hãy tưởng tượng các hãng hàng không trong một quốc gia yêu cầu chính phủ ban hành một quy định mà theo đó, các hãng hàng không mới thành lập chỉ được phép cung cấp các chuyến bay xuyên lục địa sau khi hoạt động được 5 năm. Quy định này khiến các hãng mới ở châu Á không thể đưa hành khách sang châu Âu hoặc châu Mỹ. Đương nhiên họ sẽ mất lợi thế cạnh tranh so với các hãng cũ trong 5 năm đầu.

Quy định có thể là công cụ ngăn cản sự hình thành của các công ty mới trong một lĩnh vực nào đó. Những quy định mới sẽ dễ dàng được chấp nhận nếu chúng liên quan tới sự an toàn của người dân hay giúp ngăn chặn sự cạnh tranh không công bằng. Nhưng các công ty và hiệp hội nên cẩn thận khi vận động hành lang cho các quy định. Một khi họ đã mời chính quyền – dù ở cấp địa phương hay trung ương – can thiệp vào một lĩnh vực kinh doanh nào đó thì rất có thể một ngày nào đó chính quyền sẽ ban hành các quy định bất lợi đối với họ.

Một trong những rào cản hiệu quả nhất mà chủ doanh nghiệp có thể tự tạo và kiểm soát là uy tín của công ty trên thương trường. Số lượng khách hàng hài lòng và trung thành với sản phẩm của bạn càng lớn thì cơ hội tranh giành thị phần của các đối thủ khác càng nhỏ. Tất nhiên, các đối thủ không thể biết khách hàng trung thành với sản phẩm của bạn đến mức nào, song có một thứ họ có thể thấy. Đó chính là các nỗ lực tiếp thị và quảng bá thương hiệu của công ty bạn. Những hoạt động tiếp thị và quảng bá thương hiệu của bạn càng hiệu quả thì các đối thủ càng cảm thấy e ngại khi nghĩ tới việc cạnh tranh với công ty bạn.

Mọi giáo trình kinh tế đều nói tiếp thị là hoạt động có chi phí biến đổi về mặt lý thuyết, song nếu chủ doanh nghiệp duy trì mức chi phí dành cho tiếp thị trong thời gian dài thì các đối thủ sẽ coi đó là chi phí cố định. Khi đó họ sẽ tìm mọi cách để bắt kịp bạn về mặt chi phí hoặc từ bỏ cuộc đua. Dù đối thủ chọn cách nào thì vị thế của bạn đều được nâng lên.

Nghiên cứu và phát triển không chỉ đơn thuần là câu cửa miệng. Đương nhiên, phần lớn công ty nhỏ không triển khai nhiều hoạt động nghiên cứu và phát triển giống như các hãng dược phẩm lớn nhất thế giới. Thế nhưng các công nghệ trong mọi ngành công nghiệp thay đổi liên tục. Tốc độ đổi mới của công ty bạn càng cao thì các đối thủ càng khó có cơ hội đuổi kịp.

Đổi mới thể hiện ở nhiều khía cạnh: cách quản lý thời gian hiệu quả, quá trình bốc dỡ hàng hóa nhanh hơn, sản phẩm mới, nâng cao chất lượng dịch vụ hay sự kết hợp của tất cả yếu tố này. Chủ doanh nghiệp nên đầu tư mạnh mẽ vào những sáng kiến cải tiến. Nếu không làm được điều đó, chắc chắn sẽ có đối thủ vượt qua bạn.

Ray Kroc và những người sáng lập chuỗi cửa hàng đồ ăn nhanh McDonald’s phát hiện ra rằng những bất động sản có giá trị là yếu tố quan trọng nhất để duy trì sự ổn định lâu dài cho doanh nghiệp. Các hãng bán lẻ lớn trên thế giới như Home Depot, Best Buy và Wal-Mart cũng đều ý thức được tầm quan trọng của bất động sản. Họ luôn cố gắng tìm kiếm những vị trí tốt nhất để thành lập cửa hàng.

Nếu không kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ, rất có thể bạn sẽ bỏ qua chiến lược lập giành lợi thế trước đối thủ cạnh tranh bằng bất động sản. Nhưng đó là suy nghĩ sai lầm. Trong kỷ nguyên Internet, khái niệm “bất động sản” có thể được hiểu là các địa chỉ e-mail, dữ liệu cá nhân của khách hàng và nhiều thứ khác trên Internet. Những công ty hàng đầu trên mạng như Google, Amazon hay Zappos đầu tư mạnh mẽ vào các tài sản ảo giống như các công ty khác đầu tư vào tài sản thực. Ngày nay phần lớn công ty đều tìm cách quảng bá hình ảnh trên mạng theo ít nhất một cách nào đó. Những chiến lược quảng bá trên Internet có thể giúp họ tăng lợi thế cạnh tranh.

Chẳng ai muốn có thêm đối thủ cạnh tranh hoặc bị đối thủ vượt lên, dù chúng ta kinh doanh trong bất kỳ lĩnh vực nào. Mặc dù cạnh tranh mang đến lợi ích cho người tiêu dùng, các doanh nghiệp luôn tìm cách nâng cao các rào cản nhằm ngăn chặn sự gia nhập thị trường của những đối thủ mới. Hãy dành thời gian để nghĩ với 4 chữ R, bởi chúng liên quan tới mọi công ty. Nhờ chúng mà bạn có thể xây thêm một hàng gạch nữa vào bức tường vô hình nhằm bảo vệ công ty.