Bài học quản lý từ Obama và Romney

Các doanh nhân có thể học hỏi điều gì từ kinh nghiệm của hai người đàn ông đang nắm giữ những chức vụ cao nhất nước Mỹ?

Trong cuộc bầu cử mà việc tạo công ăn việc làm là một trong những vấn đề lớn nhất thì chúng ta sẽ thấy được rất ít tố chất doanh nhân từ kiến thức nền tảng của người đàn ông 44 tuổi đang giữ chức tổng thống này.

Hầu hết các tổng thống trước đây của Mỹ đều đã từng có thời làm công chức. Có tới 35 vị đã từng là cựu phó tổng thống, thống đốc bang hay là thượng nghị sĩ. Có bốn vị (Washington, Taylor, Grant, và Eisenhower) từng là tướng trong quân đội. Những vị còn lại hoặc là nghị sĩ hoặc thư ký nội các.

Thật sự là chỉ có một vài vị đã từng kinh doanh. Mitt Romney có lẽ là một trong những trường hợp ngoại lệ như thế, ông đã từng có kinh nghiệm làm việc tại Bain Capital. Gia đình tổng thống Bush cũng rất thành công trong ngành dầu khí.

Từ những trường hợp đó, tôi đã suy nghĩ về tinh thần doanh nhân của tổng thống Obama và người có thể trở thành tổng thống Rommey. Dù bạn có coi những người này có phải là doanh nhân hay không, tôi nghĩ chúng ta có thể rút ra được một số bài học từ các chiến dịch tranh cử của họ.

Tổng thống Obama lần đầu tiên tuyên bố ứng cử cho chức tổng thống vào ngày 10/2/2007. Thống đốc bang Romney tuyên bố sau đó ba ngày. Dĩ nhiên không phải một ngày nào đó bạn tỉnh giấc và lập tức tuyên bố ngay. Thực tế là cả hai người này đều đã phải lên kế hoạch trong nhiều năm.

Trước đó, cuộc chiến tại Iraq là vấn đề chính trị lớn nhất. Tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp hơn 5%. Không có điện thoại Iphone. Mạng xã hội Facebook chỉ phổ biến đối với công chúng nói chung.

Bài học dành cho các doanh nhân: Đặt ra một mục tiêu và bám sát nó ngay cả khi bạn hiểu rằng tình thế có thể thay đổi rất nhiều trong khi chờ đợi sự kiện diễn ra.

Hãy nghĩ đến vị tổng thống trông giống như trong các bộ phim của Hollywood: Ông ấy có mái tóc dày, là một người hùng chiến tranh. Ông ấy từng là thống đốc của một bang lớn với bảng thành tích lãnh đạo dài dằng dặc. Chắc chắn ông là một người đàn ông xuất thân từ một gia đình hoàn hảo thuộc tầng lớp trên. 

Thế nhưng người Mỹ cũng có 2 vị tổng thống chỉ phục vụ 4 năm cho văn phòng bang, gây chú ý do mang những cái tên đệm kỳ lạ và nền tảng văn hóa cũng như tôn giáo của họ.

Đó cũng là cuộc bầu cử đầu tiên kể từ năm 1944, không có ứng viên nào từng là cựu binh quân đội. Khi mới khởi động chiến dịch không chính thức, cả Obama và Romney đều không có kinh nghiệm quân sự hay ngoại giao.

Do đó một số người có quyền lực cao hơn hiển nhiên sẽ thấy hài hước nếu hai người đàn ông này ở thế đối lập nhau trong khi mỗi người phụ trách một chương trình bảo hiểm sức khỏe lớn của chính phủ. 

Bài học dành cho các doanh nhân: Vòng thử vai chính chẳng nói lên điều gì cả. Đừng để vẻ ngoài hay các chi tiết trong lý lịch của mình quyết định con người mà bạn sẽ hướng đến trong tương lai.

Cả Obama và Romney đều có thời gian sống ở nước ngoài (Indonesia và Pháp). Cả hai đều nói về thời gian họ sống trong điều kiện nghèo khổ. Romney đã từng phục vụ cho giáo phái Mormon, còn Obama sống trong một căn hộ thỉnh thoảng mới có hệ thống sưởi tại New York khi đang theo học tại trường đại học Columbia.

Tất nhiên không thể không nhắc tới chi tiết, cả hai ông đều từng khó thời gắn bó với Cambridge, Massachusetts nơi Obama giành được bằng luật tại trường đại học Harvard năm 1991 và Romney có được cả bằng luật và bằng MBA năm 1975.

Bài học dành cho các doanh nhân: Ghi nhớ những sự kiện đã giúp mở rộng kiến thức nền của bạn ngay cả khi bạn không rõ thời khắc chúng đã khiến bạn trở nên cuốn hút hơn.

Điều này có vẻ phù hợp với những người dân bình thường như chúng ta hơn là Obama và Romney nhưng vẫn có ý nghĩa nhất định: Đây là cuộc bầu cử tổng thống đầu tiên kể từ năm 1976 trong đó không có ứng viên nào là Bush hay Clinton, không ai đã từng là đại diện cho 2 chính đảng lớn đứng ra tranh cử chức tổng thống và phó tổng thống. Hiển nhiên, cuộc bầu cử năm 2008 cũng là cuộc bầu cử đầu tiên sau 28 năm mà không ai xuất thân từ 2 gia đình trên giành thắng lợi.

Không ai trong số các ứng viên được thừa hưởng nền tảng chính trị lớn. (Vâng, tôi biết cha của Romney đã từng là thống đốc bang Michigan, là một ứng viên tổng thống và là một thư ký nội các. Nhưng nếu không xuất phát từ thực tế là con trai ông ấy đang chạy đua cho chức tổng thống thì liệu bạn đã bao giờ nghe về ông bố Romney chưa?)

Bài học dành cho các doanh nhân: Đây là nước Mỹ, bạn hãy tự quyết định số phận của chính mình. Đa số những người được nói đến đều ở trong danh sách những người giàu nhất nước với số tiền không phải được thừa kế mà là từ chính tay họ làm ra.

Thành thực mà nói: Cả Obama và Romney đều chưa từng có một công việc bình thường trước khi chạy đua vào nhà trắng.

Tôi biết điều này nghe có vẻ hơi khó chịu đối với các cố vấn doanh nghiệp và các luật sư (vì không nhắc gì đến các nhà đầu tư chuyên nghiệp và các nhà tổ chức cộng đồng).

Tất nhiên họ vĩ đại, họ tạo ra giá trị. Nhưng ở đây không có nhiều liên quan với hiểu biết của những người Mỹ bình thường. Không có những mối lo nào liên quan tới số tiền lương phải trả cho nhân viên hay xin phép sếp đi làm muộn vào thứ năm tuần tới để đưa con gái đi khám răng.

Bài học dành cho các doanh nhân: Tham gia cuộc chơi với những gì bạn có thể đem tới chứ không phải với những chức vụ mà bạn đã từng nắm giữ trước đây.